Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi TS.BS Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health.
Khi nào nam giới được kết luận vô sinh?
– Thông thường, cố gắng quan hệ 2-3 lần một tuần và không dùng biện pháp tránh thai nhưng sau một năm vẫn không thể có con thì có thể được coi là hiếm muộn.
– Vô sinh ở nam giới chia thành 2 dạng:
- Nguyên phát (chưa từng có con).
- Thứ phát (từng có con nhưng hiện tại không thể sinh được).
Nguyên nhân
Nam giới khó có con có thể do một hoặc tổng hợp nhiều nguyên nhân dưới đây:
– Chất lượng tinh trùng:
- Quá trình cơ thể sản xuất có vấn đề.
- Số lượng ít.
- Hình dạng và cấu trúc bất thường.
- Chuyển động của chúng qua hệ thống sinh dục nam và trong môi trường âm đạo kém.
– Một số bất thường về chức năng của cơ quan sinh dục nam:
- Xuất tinh ngược.
- Giãn tĩnh mạch xung quanh tinh hoàn.
- Suy giảm testosterone.
- Có kháng thể tấn công tinh trùng.
- Viêm, chấn thương, teo tinh hoàn.
- Biến chứng của quai bị…
– Thuốc: Một vài loại thuốc có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của đàn ông.
- Hóa trị, xạ trị ung thư.
- Sulfasalazine trong viêm khớp dạng thấp hoặc viêm loét đại tràng.
- Thuốc chẹn kênh canxi cho bệnh cao huyết áp.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng.
- Anabolic steroid để cải thiện thành tích thể thao.
- Các vấn đề về nội tiết tố như dậy thì muộn.
- Cần sa, cocain.
– Một số yếu tố nguy cơ liên quan đến vô sinh ở nam giới:
- Người cao tuổi.
- Hút thuốc lá.
- Uống nhiều rượu bia.
- Thừa cân hoặc béo phì.
- Thường xuyên tiếp xúc với chất độc (thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và kim loại nặng).
– Người không vấn đề gì bất thường nhưng vẫn không thể có con tự nhiên. Một số ít cặp vợ chồng phải đợi nhiều năm mới có con dù sức khỏe bình thường.
Chẩn đoán
– Đầu tiên, các bác sĩ khám hỏi về những bệnh đã và đang mắc phải, yếu tố di truyền trong gia đình, chấn thương hoặc những phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Quá trình phát triển trong tuổi dậy thì và thói quen tình dục đôi khi cũng góp phần vào tình trạng vô sinh.
– Bước tiếp theo là xét nghiệm tinh dịch đồ theo tiêu chuẩn WHO 2021 để biết được số lượng và chất lượng tinh trùng.
– Bác sĩ chỉ định một hoặc một số xét nghiệm bổ sung để tìm ra nguyên nhân khó có con ở nam như:
- Siêu âm bìu.
- Siêu âm qua trực tràng.
- Thử nghiệm nội tiết tố.
- Xét nghiệm máu.
- Phân tích mẫu nước tiểu sau khi xuất tinh.
- Sinh thiết tinh hoàn.
- Xét nghiệm di truyền.
- Xét nghiệm tinh trùng chuyên sâu.
Điều trị
– Phẫu thuật.
– Điều trị nhiễm trùng.
– Dùng thuốc hoặc hướng dẫn tập luyện để xử lý tình trạng xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, giảm ham muốn…
– Bổ sung hormone nam testosterone hoặc thuốc trong trường hợp vô sinh do mức độ nội tiết tố thấp.
– Dùng công nghệ hỗ trợ sinh sản.
Mỹ Ý
